Dijital modelleme ile uğraşan Sarp Öngör, zBrush’ın yeni versiyonu R8 ile geçen 3 ayın ardından deneyimlerini aktardı:
“Adım R8, Zbrush R8.
Mevzubahis Zbrush adındaki yegane program olunca bilenler heyecanlanır, tanıyanlar tedirgin olur ve duymayanlar elbet umursamaz.
Bu tepkilerin sebebi; bilenlerin Pixologic firmasının bedava olan güncellemelerinde kaliteli ve donanımlı eklemelerde bulunduğu bilgisi olabilir!
Tanıyanlar elbet henüz “öğrenmesi zor, arayüz hiç arkadaşça değil!” gibi bir namı olan bu programın daha da yüklü bir alet çantası haline gelmesinden dolayı öğrenmek için köşeye sıkışma ancak gözü korkma durumunda tedirgin olur.
Duymamış bile olanların aklında Audi R8 var ise hemen o soruna da bir cümlede deva olmaya çalışacağım.
Zbrush, dijital sanatlar ve modelleme sektörlerinde organik modellemenin en çok tercih edilen programıdır. En iyisi gibi salt bir tanımda elbette bulunmayacağım, zira bence öyle ancak herkesin araba zevki başkadır, mesela ben bisikleti tercih ederim. Organik modellemenin yani insan figürü, çeşitli yaratıklar ve benzeri modelleme türlerinin yanı sıra son eklenen özellikleri ile sert yüzey yani “hard surface” adı verilen modelleme biçiminde de farklı durumlarda tercih edilen bir modelleme çözümüdür.
Bu program yakın geçmişte R8 versiyonuyla birlikte bir çok farklı yenilik yaparak müşteri tabanını birçok kez olduğu gibi memnun bıraktı,kullanan farklı kişilerden ve okuduklarımdan anladığım kadarı ile.
Peki nasıl yenilikler geldi?
Öncelikle konuyu olası bir sorun olan dosya uyumsuzluğu ile açabilirim hemen; sonuçta konu hakkında sahip olduğum tek sorun denebilecek nokta. Geçmiş versiyonlarda kaydettiğiniz dosyaları açmak istediğinizde bir hata ile karşılaşabilirsiniz. Üstesinden gelmek için basitçe “File” menüsünden “Open” seçeneği ile dosyayı el ile bulup açarsanız açılması gerekir. Bu sorun P1 güncellemesi ardından bile bende ve farklı kullanıcılarda devam etmekte ancak çözümü olan, olacağına inandığım ufak bir pürüzdür.
“Live Boolean”
3B Yazıcı teknolojisinden faydalanan, oyuncak, maket veya kullanım eşyası tasarlayan ve Zbrush kullanarak modelleyen kişilerin özellikle işine yarayacağı bir eklenti olarak geldi paletimize. Temel bir tanım ile iki kütlenin basit kümeler bilgisi ile birleşmesi veya birbirinden çıkarılması işlemini gerçekleştirmenize yarıyor. Yani bir kafa tası modelinin tam ortasından bir yüzük deliği açmak isterseniz, bir silindiri içine yerleştirip bu araç ile rahatlıkla delik açabilir veya kalıp parçaları üretmek istiyorsanız modelinizin kalıbını rahatlıkla Zbrush’ta oluşturup direkt kalıbı üretebilirsiniz.
Hoş yanlarından biri birden çok modeli aynı anda işleyebiliyor olması, yani ana modelden iki modeli çıkarırken bir diğer modeli ekleyebiliyor hatta işlem onayını vermeden önizleme olarak sonucu inceleyebiliyorsunuz.
Hafif detaylı bir yaklaşım olarak eklenebilecek bir nokta ise bu işlemi daha önce olan yollardan farkı sadece birden çok modeli aynı anda önizleme ile işleyebilmek değil, aynı zamanda polygon sayısı olarak çok daha serbest ve dynamesh gereksinimi duymadan yapabiliyor olmanız.
Detaylı mafsal (mühendislik terimi olarak eklem) parçalarını kütüphanenizde bulundurarak oyuncaklardaki diz eklemleri gibi mafsalları modeli oluşturduktan sonra basitçe çıkaracağınız hazır eklem parçasını kullanarak oluşturabilirsiniz. Geçmeli, kilit anahtar ilişkisi olan ve bunların standartlar ile tekrar ettiği üretim bantlarından işlemleriniz son derece hızlanacaktır.
“Gizmo 3D”
Uzun bir bekleyişin ardından Zbrush da program olarak diğer modelleme programlarında standart olarak kabul gören; modeli hareket ettirme, büyütme küçültme ve döndürme aracını dahil etti. Eski sistemi de içinde barındırmaya devam etmekte ancak tercih olarak rahatlıkla Gizmo kullanılabiliyor. Birden çok parça ve modeli aynı anda etkileyebiliyor olmak ise gerçekten aranan basit bir özellikti. Artık bu da keşkeler listesinden silindi.
“3D Text”
Çok bariz bir ihtiyaçtı halbuki. Yazı ve benzeri oluşumları eklemek için artık farklı programlardan içe aktarmanız gerekmeyecek. Logo ve yazıların gerekli dosya türlerinden olduğu sürece modelinize dilediğiniz biçimde eklenmesi artık mümkün. Live Boolean ile birleşince gravür halindeki girinti veya çıkıntı yazılar için artık çözüm kolay.
“SubTool Master: Groups.”
Artık aynı çalışma içerisindeki birden çok modeli yani Zbrush dilinde “subtoolu” rahatlıkla gruplayabilir, görünülürlüklerini veya farklı özelliklerini grup olarak etkileyebilirsiniz. En faydalı noktalarından biri ise birden çok parçanın olduğu durumlardan arayüzünüzde aradığınız parçaları rahatlıkla bulabilmek.
“Lazy Mouse 2.0”
Öyle bakmayın kötü kötü. Evet tembel kelimesi barındıran bir özellik ancak asla el maharetinin yerine geçen biçimlerde kullanılması için değil; cetvel ve farklı araçların yerine geçmek için var. Dijital ortamlarda olabilecek farklı etkiler için faydalı bir özellik. Mesela eskiden bir çizgi ile modelinizin ekranınızda görünen kısmını çizdikten sonra çevirip kaldığınız yerden devam etmek mümkün değildi. Artık mümkün! Bir çizgi üzerinde farklı etkileri derinlik ve basınç ayarını sabitleyerek uygulamak da mümkün! Bu özellik ve gerekli dokular birleştirilerek çok güzel etkiler elde edilebiliyor. Şahsi önerim “Lazy Step” özelliği ile gelen bu yeni özellikleri, doğru doku haritaları yani “alphalar” ile birleştirerek denemeler sonucu güzel etkiler ve işlemeler keşfetmek mümkün.
“Vector Displacement Mesh”
“Alpha” yani doku haritaları kullanılırken, alçı kalıp mantığına aşina kişilerin rahat anlayabileceği bir sınırlama vardır modelleme sürecinde:. Bu haritaları Kozalağı alıp çamura banınca çıkan iz gibi hayal edebilirsiniz. Bu iz işte şu “alpha” denen meret. Bunu alıp gerek kabartı gerek girinti olarak modelinize aktarabiliyor hatta modelinizi kaplayabiliyorsunuz ve hepsi iki boyutlu bir haritadaki bilgiler ile oluyor. Normalde bu uygulamada iç açılar çıkartılamaz, yani bir burun alphasında burun delikleri çıkmaz. Sebep olarak şunu hayal edebilirsiniz: Burnunuzu ıslak kuma basarsanız burnunuzun dış izi kalır ancak burun delikleriniz kalmaz. Neden? Çünkü burun deliklerinize dolan kum ters açılarda olduğu için burnunuz ile sökülür. Kabul, yazıda anlatması zor ancak denedim.
Artık bu alphalar ile her tür ters açılı oluşumu dilediğiniz yüzeye uygulamak mümkün ve çok kolay! Gerek delikli bir burun gerek arkası da olan bir kulak oluşturmak artık tek bir fırça darbesine bağlı. Kendi alphalarınızı oluşturmanız ve bu sürece uygun alphaların nasıl yapılacağını öğrenmeniz inovatif bir biçimde tekrar gerektiren detay ve işlemelerde bir adım önde kalmanız anlamına gelecektir.
“Alpha 3D”
Bir önceki özelliğin aslında çok ilişkili olduğu bir özellik. Herhangi bir modeli kolayca iki boyutlu haritaya çevirmek, ardından tek bir fırça darbesi ile -girinti veya çıkıntı olarak- modeli herhangi bir yüzeye uygulamak, uygulanacağı yönü ve farklı özellikleri ayarlayabilmek de mümkün. Güzel bir kullanım alanı olarak hem üç boyutlu hem de iki boyutlu çalışmalarda fayda sağlayan bir yöntem.
Birden çok bina modelini bu şekilde alphalara çevirip kolaylıkla bir şehir oluşturabilir, ardından şehrin renderları üzerinden illüstrasyonlar oluşturabilirsiniz. Bu yöntemi ilk kullandığı kabul edilen kişi aslında bu çözümü paylaşan kişi değil çünkü kaygısı; çizim ve farklı temel bilgileri es geçip direkt bu yöntem ile iş üretiminin oluşması idi. Paylaşıyorum ancak aynı uyarıyı ben de tekrar ediyorum, temel sanat pratiğinin eksikliği telafi edilmesi ve aktif olarak çalışılması gereken bir mevzudur. Yani, kullanın elbet ancak perspektif ve kompozisyon bilginizin yerine geçmeyecektir. Her sabah ısınma tadında bu amaca hizmet edecek birkaç eskiz alırsanız üreteceğiniz işler hem herkesin ürettiklerinden farklı olabilir hem de bu metotların yetişmediği sorunlara çözüm üretebilirsiniz.
Daha birçok kurnazlık ve yeni özelliklerin faydası ortaya çıkmaya devam etmekte, malum ben de ustası değilim henüz ancak paylaşmanın başı sonu olmamalı diyerek herkese keyifli modellemeler diliyorum.”
Sarp Öngör