Dünya çapında birçok bilim insanı, giderek daha tehlikeli bir küresel sağlık sorunu haline gelen hava kirliliğine çözüm üretebilmek için uğraşıyor. Hava kirliliğinin tek bir sebebi olmadığı gibi tek bir çözümü de bulunmuyor. Birden fazla faktör trafikte hava kirliliğine sebep oluyor. Imperial College London‘daki araştırmacılar, insanları trafikteki hava kirliliğinin zararlı etkilerinden koruyabilecek benzersiz kavisli bir bariyer tasarladı.
Trafikteki araçların salgıladığı karbondioksiti kaldırımda yürüyen yayalardan olabildiğince uzaklaştırmak amacıyla tasarlanan yol kenarı bariyerleri, temelde hava akımı modelleme tekniklerini aktif olarak kullanıyor.
Düşük hava kalitesinden kaynaklanan sağlık sorunları, trafiğin yoğun olduğu ana yolların yakınında oturan insanlarda daha fazla görülüyor. Trafiğin çok yoğun olduğu çevrelerde büyüyen çocukların, gelecekte birçok hastalığa karşı daha savunmasız olduğu biliniyor. Bu açıdan bakıldığında trafikten kaynaklanan hava kirliliği, toplumun görece az gelir sahibi olan kesimini daha olumsuz etkileyen bir sorun halini alıyor. Yeni tasarıma sahip yol kenarı bariyerlerinin şehir içi trafiğin yoğun olduğu bölgelerde yaygınlaşması ile toplumun genel sağlık seviyesi iyileştirilebilir.
Çocuklar Tehlike Altında
Londra ve Güneydoğu İngiltere’deki hava kirliliğini gerçek zamanlı ölçmek için London Air Quality Network tarafından üretilen London Air adlı bir araç kullanılıyor. London Air sayesinde ilgili bölgelerde anlık hava kirliliği artışları izlenerek trafiğin yoğun olduğu saatlerde hava kirliliğinin nasıl arttığı gözlemlenebiliyor. Imperial’in Çevre Politikası Merkezi’nde çalışan Dr. Tilly Collins, trafikten kaynaklanan hava kirliliği sorununu endişe verici bulduğunu, özellikle de yoğun trafiğin bulunduğu bölgelere yakın okullarda hava kirliliğinin çok yüksek seviyelerde olmasının o okullarda okuyan çocukların sağlığını tehdit ettiğini dile getiriyor.
Yenilikçi Kentsel Tasarım
Collins bu çocukların maruz kaldığı hava kirliliğini fark ettikten sonra bir şeyler yapmaya karar veriyor ve araştırmalarına başlıyor. İlk olarak yol kenarlarındaki duvarlar üzerine araştırmalarda bulunan Collins, bu duvarlara yapışan karbon parçalarının hava kalitesini büyük oranda düşürdüğü sonucuna varıyor. Araçlardan çıkan karbon partiküllerinin yönünü bu duvarlardan başka bir yere çekmek için başlangıçta basit modellemeler kullanan Collins, ekibe katılan diğer araştırmacılar ile birlikte hava kalitesini artıran yenilikçi kentsel tasarım fikirleri üretmeye başladı.
Araştırmacılar, Almanya ve Hollanda’daki otoyollardan ve havaalanı bölümlerinden esinlenerek yapılan kavisli yapıların partikülleri daha etkili dağıttığını fark etti. Bu kavisli tasarımı yol kenarı bariyerlerine uyarlayan ekip karbon partiküllerinin yayalara ulaşmadan tekrar yol tarafına geri yansıtıldığı bir model yaratmayı başardı.
Akıllı Şehirlerin Vazgeçilmezi
Hava kirliliğinin yanı sıra gürültü kirliliğini de belirli oranda azaltacak olan yol kenarı bariyerleri yenilikçi ve akıllı şehirlerde yaygın olarak kullanılabilir. Daha temiz ve daha sessiz bir trafik vaadi sunan tasarım gelecekte karbon partikülleri sadece geri yansıtmakla kalmayıp onlardan geri dönüşüm enerjisi de sağlayabilir. Bariyerlerin üzerine eklenecek emisyon emiciler ile bu karbon partikülleri bariyerler tarafından emilerek belirli bir güç bataryasında depolanabilir. Bu sayede trafikte harcanan enerji, hem hava kirliliğine dönüşmez hem de tekrar kullanılabilecek bir hâle gelebilir.
Kaynak: TechXplore
