21 yaşında annesiyle birlikte yaşayan öğrenci Li Fan borçluydu ve ağır bir depresyon geçiriyordu. Çin’in Twitter benzeri platformu olan Weibo’ya kısa bir mesaj gönderdikten sonra intihar girişiminde bulundu. Kısa bir süre sonra bilincini kaybetti.
“Artık devam edemem. Vazgeçeceğim.”
Nanjing’deki üniversitesinden yaklaşık 8.000 km uzakta yazdığı bu mesaj, Amsterdam’daki bir bilgisayarda çalışan bir program tarafından tespit edildi. Program bu mesajı yayınladı ve Çin’in farklı bölgelerinden gönüllüleri harekete geçirdi. Li’ye ulaşamayan yakınları durumu yerel polise bildirerek intiharın önüne geçti.
Hayat kurtaran bu durum Tree Hole Rescue ekibinin başarılarından sadece biri. Free University Amsterdam’da kıdemli bir yapay zekâ araştırmacısı olan Huang Zhisheng’in geliştirdiği programı geçtiğimiz 18 ay boyunca Çin’deki 600 gönüllü kullandı ve yaklaşık 700 kişinin hayatı kurtuldu.
İlk kurtarma operasyonu 29 Nisan 2018’de gerçekleşti. Kuzey Çin’in Shandong eyaletindeki 22 yaşındaki üniversite öğrencisi Tao Yue, Weibo’ya iki gün sonra kendisini öldürmeyi planladığını yazdı. Çin Bilimler Akademisi’nden gönüllü Peng Ling öğrencinin numarasını arkadaşlarından buldu.
“Uyumadan önce ona mesaj vermeye çalıştım ve onu alabileceğimi söyledim. Beni WeChat’ta bir arkadaş olarak ekledi ve yavaş yavaş sakinleşti. O zamandan beri, yemek yiyip yemediğini kontrol ettim. Haftada bir kez ona internetten bir demet çiçek alıyoruz.”
Ekip bu başarının ardından köprüden atlamaya çalışan bir adamı ve cinsel istismara uğradıktan sonra kendisini öldürmeye çalışan bir kadını kurtardı. Pekinli bir psikolog olan Li Hong kendisinin ve meslektaşlarının, intihar niyetiyle şehirdeki bir otelde rezervasyon yaptıran bir kadını bulmak için Chengdu’da sekiz oteli ziyaret etti.
“Tüm resepsiyonistler kadını tanımadıklarını söyledi. Ama onlardan biri bir anlığına tereddüt etti. O otelin olması gerektiğini varsaydık – ve öyleydi.”
Java tabanlı program Weibo’daki birkaç “ağaç deliğini” izliyor ve burada yayınlanan mesajları analiz ediyor. Ağaç deliği, insanların başkalarının okuması için düşünceler yayınladığı ağdaki yerlerin Çince adını temsil ediyor. Bu isim, sırlarını ağaca bağlayan bir adam hakkındaki İrlanda hikayesinden ilham alınarak verilmiş.
AI programı, bulduğu mesajları otomatik olarak 1-10 arasında sıralıyor. Dokuz numara, intihar girişiminin kısa bir süre sonra yapılacağına dair güçlü bir varsayım, 10 numara ise intiharın muhtemel olduğu anlamına geliyor. Bu durumlarda gönüllüler polisi doğrudan aramaya ve/ veya ilgili kişinin akrabaları ve arkadaşlarıyla iletişim kurmaya çalışıyor. Ancak sıralama altıdan az ise yani yalnızca olumsuz kelimeler tespit edildiyse gönüllüler kişiye müdahale etmiyor.
Bazı ekip üyeleri hayatlarını kurtardıkları kişiler için ayrıca çevrimdışı yardım sağlamaya çalışıyor. Örneğin bir yapay zekâ profesörü sosyal kaygı bozukluğu bulunan bir kişi için veri etiketleme işi bulmuş. Böylelikle kişilerin intihar düşüncelerinin tekrar gün yüzüne çıkmasını engellemeye çalışıyorlar. Nihayetinde uzun vadeli bir çözüm elde etmek için her birey kendisine şifa olmalı ve yaşama hediye edeceği anlamını bulmalı.
Kaynak:bbc
