Çin çok sayıda popüler sosyal medya hizmetine sahip olmasına rağmen, TikTok, Asya dışında büyük bir etkisi olan ilk uygulama. TikTok uygulaması kullanıcıların müzik dinlediği, video çektiği ve anılarını paylaştığı bir platform. Ancak TikTok’un ülkesine ayak uydurarak sansür konusunda ciddi bir noktada olduğunu Feroza Aziz adlı kullanıcısının paylaşımları ile net olarak öğrenmiş olduk. Daha önce de platformun Hong Kong gösterilerini sansürlüyor olabileceğinden bahsetmiştik.
17 yaşındaki Feroza Aziz TikTok hesabına bir video yayınladı. İlk başta kirpiklerimizi güzelce kıvırmak için bir rehber gibi görünüyordu. Ancak birkaç saniye sonra kirpik kıvırıcıyı bıraktı ve izleyicileri, Çin’in Uygur Müslümanlarına kötü muamele göstermesini önleme konusunda bir şeyler yapmaya çağırdı.
“Bir Müslüman olarak, her zaman baskı ve ırkçılıkla karşılaştım. Ama bu grup insanın, bu etnik grubun hayal edebileceğimden çok daha fazla yaşadığını görmek için bunun doğru olmadığını ve yayılması gerektiğini düşündüm.”
Video hem TikTok’ta hem de diğer platformlarda viral hale geldikçe, sosyal medya dünyası TikTok’un sahibi Bytedance‘in ne tepki vereceğini bekledi. Başta hiçbir şey olmadı ve video platformdaki varlığını sürdürdü. Ancak Feroza başka bir video yayınlamak için hesabını açtığında yeni bir video yayınlayamadığını gördü.
Bu sansürleme karşısında tepkiler çığ gibi büyüyence Bytedance gazetecilere hesabın askıya alınmasının Feroza’nın Uygurlar adına olan aktivizmiyle hiçbir ilgisi olmadığı konusunda bilgi verdi. Hesabın kapatılmasının nedeni Usame Bin Ladin’i içeren bir video yayınladığı içindi.
This beautiful girl is using TikTok properly. 17-year-old #FerozaAziz spoke out about the oppression of Uighurs in Xinjiang and challenged the Chinese-owned social media app #TikTok. And yes, she’s absolutely right. There’s a global holocaust against Muslims happening NOW. pic.twitter.com/VONgV5HQJi
— Ali Cheaib (@alicheaib_) November 27, 2019
Söz konusu videonun, Feroza’nın erkekler hakkında yaptığı varsayımlar hakkında bir şaka eseri olduğu ve bir saniyelik Bin Ladin’in fotoğrafıyla bittiği ortaya çıktı. Hiciv videosu yüzünden ilk hesabı kapatılan Feroza yeni bir hesap aldı.
“Bunun üzerine birçok yazı yaptım ve hiçbir şey olmadı. Çin’deki Uygurlar hakkında yayınladığımda hesabım askıya alındı.”
Hesap askıya alınmasına rağmen, video görüntüleri ilgi çekmeye ve paylaşılmaya devam etti. Ancak bu hesaplar zamanla kayboluyordu. Bytedance bunun bir insan hatası olduğunu söyleyerek bir kez daha siyasi içeriği sansürlemediğini vurguladı.
TikTok hızla büyüyor ve saygın gelirler elde ediyor. Bytedance’in 2017’deki Musical.ly video uygulaması için 1 milyar dolar ödedikten sonra Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa’da bir güç olma hedefi var. Ancak o zamandan bu yana Çin şirketlerinin özellikle ABD’ye karşı şüpheleri arttı. Politikacılar bu satışın devam etmesine izin verilip verilmeyeceğini tartışıyor. Ancak artık Çinli aktivistler Çin hükümetine karşı muhalif mesajlar için video sitesinin ne kadar yararlı bir platform olabileceğinin farkına vardı.
Kaynak: bbc
