Canlı organizmaların biyolojik olarak suya ihtiyacının yanında, hayat sıvısı olan su çağlar boyunca refah ve gücün sembolü oldu. Uzay çağının hüküm sürdüğü günümüz dünyasında bile hiçbir teknolojik gelişmenin suya bağımlılığımızı azaltamadığı düşünüldüğünde hem günümüz hem de gelecek nesiller için yapılacak en akıllıca hamle su tasarrufu konusunda ciddi adımlar atmak ve mevcut su kaynaklarına sahip çıkmak olacaktır.
Taşıdığı hayati öneme rağmen dünya nüfusunun %40’ını barındıran 80 ülke 2014 yılından beri su sıkıntısı çektiğini Birleşmiş Milletlere bildirdi. BM verilerine göre dünyada 17 ülkede aşırı düzeyde su sıkıntısı yaşanıyor. Türkiye ise raporda belirtilen en riskli ikinci kategori olan “yüksek derecede su sıkıntısı çeken ülkeler” arasında yer alıyor. Raporda Türkiye adına bir diğer dikkat çekici nokta ise kişi başına düşen en yüksek su tüketiminin gerçekleştiği 7. ülke olması. 2024-2050 döneminde su sıkıntısının çok daha büyük bir problem haline geleceği ve bu dönemde Türkiye’nin (tarımda yaşanacak su krizi endeksine göre) kıtlık yaşaması muhtemel 15 ülke arasında yer alacağı belirtiliyor. Bu tehdide yönelik global bazda yapılan bilinçlendirme ve tasarruf hareketleri, hidroelektrik (HES) santrallerinin teşvik edilmesi gibi çalışmalar yürütülüyor fakat sürdürülebilir bir gelecek için bireysel bazda da alınabilecek çok ciddi önlemler var.
Bu konuda harekete geçen şirketlerden Garanti BBVA 2019 yılında su tüketimini önceki yıla göre %8 azalttığını belirtti. Genel müdürlük binalarında şebeke suyunu arıtarak içme suyu olarak kullandıklarını ve bu yöntemin tasarruf politikalarındaki önemli bir hamle olduğunu söyleyen Garanti, arıtma cihazlarının özellikle toplu çalışma alanlarında yaygınlaştırılmasının olumlu sonuçlarına değindi. Lavabolardaki hareket sensörlü muslukların, klozetlerdeki ikili sifon sisteminin tasarruf hareketlerinin bir parçası olduğunu ve altyapısı uygun tasarlanmış binalarda yağmur sularını ve soğutma sisteminden açığa çıkmış suyu biriktirerek peyzaj sulaması için kullanmalarının %8’lik azalışta önemli bir rolü olduğunun altını çizdi. 2015 yılından beri su tüketimini takip eden ve verileri herkesle paylaşan Garanti kat ettikleri yoldan çok memnun olduklarını, teknolojiyi akıllıca kullanarak tasarruf konusunda diledikleri aşamaya yaklaştıklarını ve bireysel bazda yapılacak tasarruf hareketleriyle de bir farklılık yaratılabileceğini söylüyor. Garanti BBVA’nın başlattığı sürdürülebilir alışkanlıklar hareketinde influencer ve sanatçılar kendi tasarruf yöntemini ve sonuçlarını takipçileriyle paylaşıyor. Ece Targıt sürdürebilir alışkanlıklar etiketi ile yaptığı paylaşımda ile duş süresini 5 dakikaya indirdiğini ve duştan kısalttığımız 1 dakikanın ayda ortalama 570 lt su tasarrufunu sağladığını yazdı.
Su sorunuyla mücadelede bireysel olarak yapabileceğimiz çok şey var:
- Akan suya hava karıştıran ve harcanan su miktarının yaklaşık %30 azaltılmasına yardımcı olan perlatörü uygun fiyatla temin edebilir ve musluklarınıza takabilirsiniz.
- Bir musluğun dakikada 14 litre su akıttığının bilincinde olarak ellerinizi sabunlarken suyu kapatabilir ya da sensörlü musluk tercih edebilirsiniz.
- Sebze, meyvelerinizi ya da zorunlu durumlarda bulaşıklarınızı elde yıkamak yerine bir kapla yıkayabilirsiniz. Bu şekilde çok daha az su harcamış olursunuz.
- 15 litre suyu boşa harcamak istemiyorsanız dişlerinizi fırçalarken bir bardak su kullanabilirsiniz.
- Musluk suyuyla ön yıkama yapmak yerine bulaşıkları makineye koymadan önce bir bezle silebilir, yemek artıklarını temizlemek için de bir sünger tercih edebilirsiniz.
- Balkon yıkamak için hortum değil bir kova su ve sünger kullanabilirsiniz.
- Çaydanlık veya su ısıtıcısına ihtiyacınız kadar su koyarak israfı önleyebilirsiniz.
- Kirli çamaşırlarınızın birikmesini bekleyin ve çamaşırlarınızı toplu şekilde yıkayın. Çamaşır makinesi kullanım sıklığınızı bu basit yolla azaltarak yılda ortalama 9 ton suyu kurtarabilirsiniz.
Günlük alışkanlıklarmızı bu tüyolarla yeniden şekillendirebilir ve bireysel katkı ile su tasarrufu konusunda önemli adımlar atabiliriz. Duş süresinden kısaltacağımız 1 dakika ile ayda ortalama 570 lt suyu tasarruf etmek mümkün.Bu kadar ufak bir değişikliğin yaratacağı fayda çok büyük bir etkiye sahip olacaktır. Teknoloji suya bağımlılığımızı azaltmıyor fakat teknolojiyi suyu tasarruf etmek için kullanabilir, günlük alışkanlıklarımızda yapacağımız ufak değişiklerle sürdürülebilir bir geleceği hep birlikte inşa edebiliriz. Gelecek elimizde, gelecek suda!
Kaynak: Garanti BBVA
Yazar: İpek Torunoğlu
Editör: Öykü Selen Uysal