2022’ye girmemizle birlikte Jetgiller’in konu aldığı 2062 yılına tam kırk yılımız kaldı. Geçmişe ve bilim kurgu ürünlerine baktığımıza gelecekte makineleşmeye dair büyük bir beklenti olduğunu görüyoruz. Günümüzde maalesef uçan arabalarla seyahat edemiyoruz ama restoranlarda Jetgillerdeki ev robotunu yani robot Rosie’yi kullandığımızı söylemek artık mümkün.
Pandeminde açığa çıkan iş gücü kıtlığından dolayı Japonya’da hizmet alanında çalışan kişi sayısı 2020 yılında 4.05 milyonken 2021 yılında 3.82 milyona düştü. Dolayısıyla restoranlar bu insan açığını kapatabilecek ve hastalık riskini en aza indirecek çareler aramaya başladı. Çoğu restoran çareyi Ar&Ge alanına odaklanmış Pudu isimli şirketin ürettiği teslimat robotlarında buldu. Özel olarak restoranlarda kullanılmak için üretilmiş BellaBotlar günde dört yüzden fazla sipariş götürmekle birlikte restoran giderlerini düşürüyor, müşteri akışını artırıyor ve tek seferde bir garsonun iki katı kadar yük taşıyabiliyor. BellaBot’a yüklenen tabağın nereye gideceği ekran üzerinden tek tuşla belirlenebiliyor.
Robot Çalışanların Artıları
BellaBotların restoranın kârını kayda değer oranda arttırmakla beraber şiparişlerin doğruluğunu ve doğru masaya teslimatını da sağlayacağ söylenebilir. İnsanlara kıyasla daha yüksek kapasiteli ve daha çok sipariş götürüp getirebilen BellaBotlar hem inovatif taraflarıyla restorana daha çok müşteri çekebiliyor hem de çalışanların maaşlarını ve bahşişlerini arttırabiliyor.
Robot Çalışanların Eksileri
Müşterilerin bir kısmı yeni teknolojilere ilgiliyken diğerleri olmayabilir, bu durum onların yemek deneyimlerini tatsızlaşmasıyla sonuçlanabilir. BellaBotlar mutfak ile masa arası aktarımı tek başına gerçekleştirebilse de tabakları BellaBot’a yerleştirme ve gidilecek konumu işaretleme görevlerinin insanlar tarafından yapılması gerekiyor. Bu noktada kendi tabaklarını BellaBot’tan almak veya bulaşıklarını BellaBot’a yüklemek istemeyen müşteriler zorluk çekebiliyor. Bir diğer önemli nokta ise restoran çalışanlarının eğitimi. Robotun faydalarını arttırmak için diğer restoran çalışanlarının robotun nasıl kullanılacağına dair sıkı bir eğitimden geçmesi gerekiyor. Çünkü yeni çalışma arkadaşlarını nasıl kullanacaklarını iyi bir şekilde kavrayamamış çalışanlar işleyişte aksaklıklara neden olabilir. Tüm bu sorunlar aşılsa da robo-garsonların hiçbir zaman insan garsonlar kadar samimi olamayacağını unutmamak lazım.
Samimi Garsonlardan Samimi Robotlara
Restoranlar hizmet alanında çok büyük bir yer tutuyor ve sektörün doğası gereği insanla etkileşim öne çıkıyor. Bu noktada bir robot bir insan kadar samimi, saygılı ve güler yüzlü olabilir mi diye sormak gerekiyor. BellaBotların kafaları okşanarak yüz ifadesi değiştirilebiliyor. Aynı zamanda kediyi andıran tasarımı robota daha sevecen bir hava katıyor. Restorandaki çalışma arkadaşları ile iyi anlaşan BellaBotlar onların üstündeki baskıyı azaltarak diğer çalışanlara daha huzurlu bir iş ortamı sunuyor. Yani BellaBotların bir robotun günümüzde gelebileceği en samimi noktada olduğu söylenebilir.
Ya Robotlar İnsan Çalışanların İşten Çıkarılmasına Yol Açarsa?
Henüz robot çalışanların sayısı çarpıcı şekilde artmadığı için büyük bir endişeye mahal vermeyelim. Fakat altmışın üstünde ülkede hizmet veren BellaBotların ve diğer robotların bizi faydasız insan çağına bir adım daha yaklaştırdığını belirtmekte fayda var. Çünkü robot çalışanlar sürekli geliştirilen özellikleri sayesinde insan çalışanlardan daha çok rağbet görmeye başlayacak. Bu insan çalışanlar kendilerini başka alanlarda geliştiremezse durumun onlar için çok iç açıcı olmayacağını söyleyebiliriz.
Jetgiller’e geri sayımda son kırk yıla girmekle beraber kendi Rosie’lerimizi oluşturmuş olmak önemli bir gelişme. Bu teslimat robotlarının sadece hizmet sektörüyle sınırlı kalmayıp daha birçok alanda bizlere yardımcı olduğunu belirtmekte fayda var. Bir diğer açıdan robotları sadece kendi yararımıza kullanmamız ve bunu yaparken onlara haklarını vermemek ne kadar etik diye sormadan edemiyoruz. Sizce hem insan çalışanları işten çıkarıp faydasız insanlar çağına geçerken hem de yeni çalışanlarına haklarını vermemek ne kadar doğru? Robotların insanlar gibi ihtiyaçları olmadığı göz önünde bulundurulduğunda yeni bir çalışan hakları düzenlemesine ihtiyaç duyulabilir mi?
Kaynaklar:
