Endüstri 4.0 kavramına aşina olmayanımız yok denilebilir. Peki, Moda 4.0 kavramına da aynı oranda aşina mıyız? Endüstri 4.0 kavramı içine dâhil edilen sanayiden pazarlamaya tüm üretim aşamalarını etkileyen teknolojilerin, moda sektöründe yarattığı değişim, Moda 4.0 olarak tanımlanıyor. Günümüzde dijitalleşmenin geldiği çok katmanlı boyutla birlikte Moda 4.0 kapsamında ivme kazanan değişim rüzgarı, Paris Haute Couture 2021 İlkbahar Yaz Koleksiyonları’nda öne çıkıyor. Bu yıl koleksiyonlarda 3 boyutlu yazıcıların etkisi göze çarpıyor.
Bildiğiniz tüm koleksiyonları, izlediğiniz tüm defileleri unutun. Paris Haute Couture Koleksiyonları şimdiye kadar alışılmış moda anlayışından çok daha farklı bir vizyonu temsil ediyor.
Peki, bu değişimin mimarı teknolojiler hangileri?
Moda 4.0 kapsamında değerlendirilebilecek teknolojilerin tümü [tooltip tip=”moda”] fashion [/tooltip] ve [tooltip tip=”teknoloji”] technology [/tooltip] kelimeleri birleştirilerek elde edilen FashTech kelimesi ile tanımlanıyor. Nesnelerin interneti, sanal gerçeklik, artırılmış gerçeklik, yapay zekâ, 3 boyutlu yazıcılar ve blok zincir teknolojisi FashTech başlığı altında yer alan teknolojilerin başlıcaları olarak karşımıza çıkıyor. Bahsedilen teknolojilere yabancı sayılmayız fakat bu teknolojilerin moda sektörüne dahil olması, çoğumuz için yeni bir konu olduğu için dikkat çekiyor.
İlk fark edilir etki ürün kişiselleştirilmesi, akabinde moda trendlerinin belirlenmesi olarak görünüyor. Örneğin, yapay zekâ satın alma davranışlarının analizi ile kişiselleştirilmiş ürün tasarımı ve trend geliştirme konusunda Moda 4.0’a önemli bir katkı sunuyor. Bu alanda, ünlü trend tahmin sitesi WGSN moda sektöründe kişiselleştirilmiş ürün tasarımı için en olmazsa olmaz bileşeni yapay zekâ olarak ifade ediyor. Başka bir örnek ise önde gelen moda markaları ile çalışan Heuritech firması. Firma, yapay zekâ platformu ile Instagram ve Weibo üzerinde gerçekleştirdiği analizler ile gelecekte hangi trendlerin öne çıkabileceğini firmalara sunuyor.
Sanal gerçeklik mağazalarda ürün deneme konusunda akıllı kabinler ve aynalar ile karşımıza çıkıyor. Marka ve ürün taklitlerinin önüne geçmek içinse blok zincir teknolojisinden yararlanılıyor. Blok zincir teknolojisi ürünlerin hangi şartlar altında üretildiğinin kaydını tutarak müşteriye satın alma deneyiminin öncesiyle ilgili bilgi veriyor. Tekstil sektöründe hayvan dostu ya da yenilenebilir materyal kullanımından yana olanlar için çok kullanışlı bir hizmet olduğu söylenebilir.
Moda 4.0 ve Paris Haute Couture Haftası
3B yazıcıların bu alana nasıl dahil edilip anlamlı bir katkı sağlayacağı, yukarıda bahsettiğimiz Paris Haute Couture Haftası’nda görüldü.
Irıs Van Herpen isimli modacının Haute Couture koleksiyonu bir video ile tanıtıldı. Koleksiyon doğanın yeryüzü ve yeraltındaki bölümlerinin bağını vurguluyor. Bu ilginç tema içinse 3 boyutlu yazıcılar kullanılıyor.
Iris Van Herpen / Haute Couture 2021
Yarattığı tasarımlara [tooltip tip=”Yeni, kişiye özel tasarım”] New Couture [/tooltip] diyen Van Herpen, 3 boyutlu baskı sayesinde elle imalatı imkânsıza yakın olan tasarımları hayata geçiriyor. İnce detaylarda lazer kesim kullanılıyor. Böylece moda ve teknolojinin harmanlandığı, 3 boyutlu yazıcıların da sürece katkı verdiği bir Haute Couture koleksiyonu ortaya çıkıyor.
İlk Değil
Tasarımcının, teknoloji ve modayı birleştirdiği bir koleksiyona ilk kez rastlamıyoruz. 2015 senesinde gerçekleştirdiği [tooltip tip=”Yol Tarifi”] Quaquaversal [/tooltip] koleksiyonunu da ilginç detaylar barındırıyordu.
Iris Van Herpen / Haute Couture 2015
Beton bir masada yatmakta olan Game of Thrones oyuncusu Gwendoline Christie’nin bedeni; programlanmış robotik kollar, 3D baskı, lazer kesimi ve dokumayı bir araya getiren dairesel bir elbise oluşturuyordu.
Prestijli bir moda haftasında sergilenecek bir koleksiyon çıkarmak başlı başına bir yaratıcılık örneğiyken tüm detayları teknolojiyle harmanlamak ilham verici bir vizyonu temsil ediyor. Daha risksiz modeller üzerinde çalışmak yerine elle üretilmesi imkânsız görünen parçalar için 3 boyutlu yazıcıyı tercih etmesi, Iris Van Herpen’in tüm moda sektörüne yenilikçi bir yorum getirme isteği olarak yorumlanabilir. Yapay zeka, blok zincir, sanal gerçeklik vb. teknolojilerin halihazırda moda sektöründe tercih ediliyor olması da yıkıcı teknolojilerin yaygınlaşması açısından umut veriyor.
Bu koleksiyonu görmeden önce moda tutkunları arasında 3 boyutlu yazıcıyı bilmeyenler varsa dahi çarpıcı çalışma sayesinde şimdi hepsi koleksiyonun nasıl oluşturulduğunu anlamak için 3D baskıyı araştıracaktır. Sadece bu gelişme bile Moda 4.0 için çok anlamlı görünüyor.
