Geçtiğimiz günlerde, İş Bankası’nın yeni iş birliğiyle blockchain teknolojisini dış ticaret işlemlerine dahil ettiğinden bahsetmiştik. Bu gelişmenin ardından Migros, Microsoft ve Obase ile yaptığı iş birliği ile market zincirlerinde blockchain devrine geçtiklerini duyurdu. Blockchain altyapısı ile manav ürünlerinin takibi ve kontrolünün sağlanması hedefleniyor.
Erişime açılan blockchain teknolojisi manav reyonunda Migros’a ve müşterilere ne gibi katkılar sağlayacak?
Sistemde meyve ve sebze ürünleri, merkezi olmayan ve şifrelenmiş işlem takibi sağlayan bir blok veri kayıt sistemine ekleniyor. Kayıt olan verilerin değiştirilmesine ve geriye dönük işlem yapılmasına olanak vermeyen sistem, güvenilir veriye ulaşabilme imkanı sunuyor. Müşteriler, Migros mağazalarında satışa sunulan MB (MigrosBlockchain) logolu 750 çeşidin üzerindeki meyve ve sebzenin tarladan rafa uzanan yolculuğuna, Migros Mobil Uygulaması’nda yer alan “Migros Blockchain” menüsünden kolaylıkla ulaşabiliyor.
Migros Mobil Uygulaması’ndaki Blockchain Menüsü ile tüm üretim verileri, karekod okutma yöntemine dayalı olarak müşterilerle paylaşılıyor
Müşterilerin tazeliğinden ve üretim şartlarından en çok endişe duyduğu ürünler manav ürünleri oluyor, bu durum da satışları olumsuz etkileyebiliyor. Meyve sebze ürünlerinin HKS (Hal Kayıt Sistemi) üzerindeki tüm hareket bilgileri ve mevcut olması durumunda kalite kontrol kayıtları blockchain zincirine yazılıyor. Hal kayıt sistemi üzerindeki veriler onay alınmadan değiştirilemiyor ya da silinemiyor.
Blockchain Teknolojisi En Uygun Alternatif Olarak Görünüyor
Daha önce, Girit Adası’nda yapay zekâ destekli zeytin üreticiliğinin detaylarını incelelediğimizde yapay zekânın, ürünün ihtiyacı olan gübre, su, ilaç vb. miktarı belirlediğini görmüştük. İhtiyaçlara uygun olarak yapılan eklemeleri not eden yapay zekâ sonuçları rapor haline getiriyordu. Rapor, ürünün satışı sırasında tüketiciye veriliyor, bu sayede tüketilen ürünün hangi aşamalardan geçtiği gözlemlenebiliyordu fakat raporların değiştirilemez olduğunun garantisi yoktu. Ayrıca ekleme yapılan maddeler ve miktarları dışında diğer detaylara ulaşılamıyordu.
Blockchain teknolojisi, öncelikli olarak hedeflediği şeffaflık ilkesiyle, bu çeşit bir takip programı için daha uygun görünüyor. Uygulamanın dijital platformda yer alması, günün her saatinde verilere erişimi mümkün kılıyor. Migros CIO Kerim Tatlıcı merkezi olmayan yapısı sayesinde güveni tam merkezine alan bu teknolojiyi; ilk olarak güvenin en öne çıktığı kategori olan taze meyve sebze grubunda deneyimlemenin akıllıca olduğunu vurguluyor. Çünkü müşteriler, tazeliğinden ve üretim şartlarından emin olamadıkları meyve sebze alışverişlerinde doğru tercihi yaptıklarından emin olamıyorlar.
“Türkiye gıda perakende sektörünün ilk Ar&Ge merkezine sahibiz. Geleceğin perakendesine yön vermek önceliğimiz. Büyük verinin etkin kullanımı, yapay zekâ ve görüntü işleme tabanlı teknolojiler geliştirmenin yanında bir diğer önemli konu da blockchain teknolojisini kullanabilmek.”
Cirosunun %77’si tarıma dayalı ürünlerden oluşan Migros’un üretici ve tüketici arasında bir güven köprüsü inşa etmesi, hep vurguladıkları “Tarım bizim geleceğimiz” vizyonu için önem teşkil ediyor. İş Bankası’nın blockchain teknolojisini dış ticarete entegre etmesi sürecinde, blockchainin merkezi koordinatöre bağlı kalmayan yapısıyla güven ortamı sağlıyor oluşunun tercih edilmesinin başlıca sebeplerinden olduğunu söylemiştik. Migros örneğinde benzer bir yaklaşım görüyoruz.
Blockchain sağladığı kullanım kolaylığı ve şeffaflıkla Türk firmalarının radarına giriyor, bizler de gelişmeleri heyecanla takip ediyoruz. İş Bankası ile dış ticarete, Migros’la meyve sebze alışverişine entegre edilen blockchainin ülkemizde başka hangi alanlarda kullanıma açılacağı merak konusu. Sağladığı avantajlarının yanında ise, diğer teknolojiler de olduğu gibi blockchain de sakıncalı faaliyetler için kaynak olarak kullanılabilir mi yorumlamak güç görünüyor. Şu an için sürecin başındayız. Kullanım alanı ve sıklığı arttıkça, blockchain teknolojisinin etkilerini daha iyi gözlemleme şansı bulabiliriz.