Sahip olduğumuz gezegeni kullanış biçimimiz iyi ve kötü yönleriyle tartışmaya açık olsa da sürekli artan nüfus ile yıpranan Dünya’nın bir gün canlı topluluklar için yetersiz kalacağı aşikar. Kendimize yeni topraklar, yeni kaynaklar ve yeni savaş sebepleri ararken günümüzün dikkat çeken gezegeni ise Mars.
Bugüne kadar gönderilen 43 robotun sadece 18’inin başarılı olabildiği Mars gözlem seyahatlerine bir yenisi eklenmek üzereyken ilk defa yeni bir şey denenecek: Yerin altına doğru ilerleme.
Saatte 20.000 kilometre hız ile ilerleyen Insight isimli robot yaklaşık 6 aylık yolculuğun ardından Mars yüzeyine inmiş olacak. İşlerin planlandığı gibi gitmesi durumunda sismik aktiviteler, Mars depremleri, gezegenin manyetik alanı ve çekirdek sıcaklığı gibi daha önce ulaşılamamış bilgiler konusunda ilk defa bir fikir verecek olan robot sayesinde Mars’ın ‘gizemini’ çözebiliriz.
Her şeyin yolunda gitmesi durumunda sismik aktiviteleri, Mars’taki depremleri araştırması planlanan uzay aracının; gezegenin manyetik alanı ve iç sıcaklığıyla ilgili de bilgi toplaması bekleniyor. Insight’ın –26 Kasım Pazartesi TSİ 22.45 sularında– yerini aldıktan sonra gerçekleştireceği ilk görev, Mars’ın güneş etrafında dönerken ne kadar sarsıldığını/yalpaladığını tespit etmek için radyo sinyalleri kullanmak olacak. Sonrasında bir sismometre çalıştıracak olan robot, Mars depremlerini ve göktaşı etkilerini tespit etmeye yardımcı olacak. Mars’ta gerçekleşecek herhangi bir sismik hareket robot tarafından rahatça algılanabilecek ve bu sayede gezegenin çekirdeğinin katı mı sıvı mı olduğu da keşfedilebilecek. Son olarak ise köstebeği göreve göndermek olacak.
Robottan ayrılan bir parça yaklaşık 5 metre kazarak yer altına inecek ve tüm bu görevleri ‘daha farklı bir bakış açısı’ ile çevrelemiş olacak. Köstebek robotun da katkısı ile Mars’ın içinin ne kadar sıcak olduğunu öğrenebileceğiz. Bu bilgi de Mars’ta toprağın altında sıvı su olma ihtimalinden Dünya’nın oluşumuyla ile ilgili soru işaretlerine kadar birçok konuda bakış açımızı genişletebilecek.
Bizim Kızıl Gezegen hakkındaki tek renkli algımızı 4 renkli bir bakış açısına dönüştürecek
Peki ilk iniş nasıl gerçekleşecek? Şöyle bir adım adım bakalım
- Saatte 20.000 kilometre hız ile ilerleyip
- 300 milyon millik bir vakum, 12 derecelik açı ile atmosfere girecek
- Küçük bir sorunda patlayabilir veya atmosferden sıçrayarak hedefini şaşırabilir
- Saatte 20.000 kilometre olan hızını 1.600 kilometreye düşürecek
- Ve bu sırada 12 G kuvvetlik bir basınca sahip olacak. (O sırada 68 kiloluk bir insan araçta olsaydı 816 kilo ağırlığa sahip olurdu)
- Isı kalkanları 1482 santigrat dereceye kadar ısınacak.
- Hemen sonrasında süpersonik bir paraşüt açılacak
- 6 adet küçük bombacık patlayarak ısı kalkanını robottan ayıracak
- Sonrasında iniş ayakları (3) açılacak
- Ve robotumuz (keşifçimiz) kabuğundan ayrılacak
- Güçlendiriciler çalışarak yumuşak bir iniş sağlayacak ve robotumuz artık Mars’a konmuş olacak
- Bu süreç yaklaşık 7 dakika sürecek ve NASA bu süre boyunca Insight’tan herhangi bir bilgi almayacak. Nefeslerin tutulduğu bu 7 dakika sonucunda iniş başarılı olursa iletişim sağlanabilecek.
Kaynak: The Oatmeal
Insight’ın şu an nerede olduğuyla ilgili detayları bilgiler için bu bağlantıyı, geri sayım ve diğer bilgiler için de bu bağlantıyı ziyaret edebilirsiniz.
Aracın inişini canlı olarak NASA’nın sitesinden, Barış Özcan Youtube kanalından veya Dr. Umut Yıldız’ın yayınlarından takip edebilir, eğer İstanbul’da ikamet ediyorsanız Insight Landing Buluşması isimli etkinliğe katılarak bu heyecanı sohbet edebileceğiniz diğer insanlarla birlikte yaşayabilirsiniz. Ayrıca Dr. Umut Yıldız da konferans görüşme ile bağlanarak etkinliğe katılım sağlayacak.