Geçen sene Amerika’nın tartıştığı “ağ tarafsızlığı” ile birlikte artan özgür internet endişelerimiz; birçok ülkede Whatsapp gibi uygulamaların vergilendirilmesi ile ivme kazanırken bu sene yaşanan Hong Kong Gösterileri ve İran’daki protestolar ile artmaya devam ediyor.
Benzin fiyatına gelen zamla birlikte sabrı taşan ve sokağa inen İran halkı, Cumhurbaşkanı’nın yapılan zammın düşük gelirli insanlara fon olarak kullanılacağını açıklamasına rağmen devam ediyor. Hükûmet içindeki yolsuzlukların petrokimya sektöründe de bolca olduğunu düşünen protestocuları destekleyen en önemli istatistiklerden birisi de Uluslararası Şeffaflık Örgütü’nün (Transparency International) 2018 yılı Yolsuzluk Algı Endeksi. Bu listeye göre İran, geçtiğimiz sene 180 ülke arasında 28 puan ile 138’inci sırada yer aldı. Aynı listeye göre Türkiye Cumhuriyeti ise 41 puanla 78. Sırada yer alıyor.
Gün geçtikçe artan protestocu sayısı ile birlikte çareyi interneti yavaşlatma, daha sonra kısmi olarak kapatma ve daha sonra da ülke genelinde tamamen kapatmakta bulan İran’da an itibariyle internete erişim oranı %5 dolaylarında seyrediyor. NetBlocks’a göre bu kesinti ülke tarihinde görülmüş en ciddi kesinti.
20 Kasım 11.02 itibariyle İran’da internet erişimi 86 saattir kısıtlı olarak verilmekte ve şu an ülke genelinde erişim oranı sadece %4
Update: It has been 75 hours since #Iran introduced a near-total internet shutdown leaving Iranians isolated from the rest of the world 📉
The rights to free expression and free assembly are inviolable and must be protected #Internet4Iran #IranProtests
📰https://t.co/1Al0DT8an1 pic.twitter.com/YS6iB7xz2K
— NetBlocks.org (@netblocks) November 19, 2019
Son zamanlarda dünya çapında yaşanan krizlerin büyümesi ve hem sokakta hem de internet üzerinde bir ‘savaş’ veriliyor olması, hükûmetlerin genelde çözümü internet erişimini kısıtlamakta araması ise dikkat çekici. 2013’te gezi parkı protestolarında olduğu gibi; halkın internete erişiminin engellenmesi hükûmete geçici bir zafer kazandırıyor olsa da uzun vadede halkın devlete güvenini tamamen kaybetmesine sebep oluyor. TechnologyReview yazarına göre İran hükûmetinin bu tutumu durumu kendileri için çok daha kötü bir halê getirecek.
Kaynak: TechnologyReview