Devlet ve özel sektörde her gün binlerce evrak imzalanıyor ve imzalayan herkes belgede yazan tüm yükümlülükleri kabul ediyor. Ancak tüm evrak ve belgelerin depolanması ve takibinin yapılması büyük şirketlerin avukat ordularına ihtiyaç duymasına sebep oluyor. Baltimore County’deki Maryland Üniversitesi‘nden (UMBC) bir grup araştırmacı bu sorunu yapay zekâ ve makine öğrenmesini kullanarak çözmeyi planlıyor.
ALDA
Hukuksal sözleşmeler hazırlanırken ileride oluşabilecek tüm durumlar dikkate alınır ve her duruma özel maddeler eklenir. Bu yüzden hukuksal sözleşmeler karışık ve birçok istisnaya sahip belgeler halini alır. CFR yani Federal Düzenlemeler Kodu, Amerika Birleşik Devletleri’nde kamu ile iş yapmakta olan tüm kurum ve işletmelerin uyması gereken federal bir belgedir. CFR oldukça karmaşık ve uzun bir belge ancak federal hükûmet ile iş yapan her işletmenin herhangi bir ceza almaması için harfi harfine okuyup imzalaması gerekiyor.
UMBC araştırmacıları, ALDA (Otomatik Yasal Belge Analizi) ismini verdikleri sistem sayesinde bu zorunlu belgenin karmaşıklığını ortadan kaldırıyor. Bilgi sistemlerinde doçent olan Karuna Joshi tarafından yönetilen ekip, Federal Düzenlemeler Kodu’nun eksiksiz bir analizini başarıyla yapmayı başardı. Bir tür yasal belge otomasyonu olan sistem, hukuksal belgeleri kategorilendirip analiz ederken yapay zekâ ve makine öğrenmesini aktif olarak kullanıyor.
ALDA sistemini kullanan işletmeler, Federal Düzenlemeler Kodu’nun kendi işleri ile ilgili olan bölümlerine saniyeler içerisinde kolayca erişebiliyor. ALDA, Federal Düzenlemeler Kodu’nu işletmelere özelleştirilmiş bir şekilde nasıl sınıflandırıyor, saklıyor ve talep edildiğinde sunuyor. Tüm bunları yaparken otomasyon sistemi, kendi kendine öğrenen bir yapay zekâdan faydalanıyor. Karuna Joshi ve ekibi, [tooltip tip=”Anlamsal ağ dili OWL veya Web Ontology Language, kavramları temsil etmek ve ilişkileri bağlamsallaştırmak için kullanılır.”]Anlamsal ağ[/tooltip] teknolojilerini kullanarak yapay zekâya tüm hukuk terimlerini, kurallarını ve düzenlemelerini öğretmeyi başardı.
Soru Cevap
Araştırmacılar, CFR’nin yasal karmaşıklığı otomatikleştirilmiş süreçle kolaylıkla bertaraf etmesi sayesinde, CFR’ye bağlı herhangi bir işletme için bunun oldukça yararlı bir sistem olacağını tahmin ediyor. Ayrıca ekip ALDA’nın sadece CFR ile sınırlı kalmayacağını çok daha geniş bir perspektifte tüm yasal belgeleri düzenlemede kullanılabileceğini belirtiyor.
ALDA’nın belge içeriği genişletileceği gibi soru-cevap özelliği de geliştiriliyor. Tıpkı Amazon’un Alexa‘sı veya Apple’ın Siri‘si gibi ALDA’nın da soru cevap ve interaktif etkileşim özelliği geliştiriliyor. Bu sayede biri ALDA’ya hukuksal belge ile ilgili bir soru sorduğunda ALDA saniyeler içerisinde kendi kütüphanesinden bu soruya cevap verebilecek. Piyasada halihazırda DoNotPay adlı hukuki destek veren bir sohbet robotu var ancak ALDA bu sohbet robotunun çok daha kompleks ve karmaşık bir üst sürümü gibi duruyor.
Geleceği Umut Verici
ALDA’nın geleceği hakkında konuşan Bilgi Sistemleri Yüksek Lisans öğrencisi Lavanya Elluri, araştırmalarının bulut hizmetleri ile entegre edilmesiyle birlikte hukuksal belgelerin çok daha hızlı bir şekilde analiz edileceğini belirtiyor. ALDA her ne kadar büyük işletmeler ve karmaşık sözleşmeler için tasarlanmış olsa da gelecekte bireysel kullanıcıların hizmet ve gizlilik koşulları gibi görece daha kısa ve basit belgelerinde de kullanılabilir.
ALDA’yı gelecekte hukuksal belgelerin Google’ı gibi bir pozisyonda görebiliriz. Şu anda aktif olarak çok fazla şirket tarafından kullanılmamasından dolayı kullanıcı tarafında ne kadar olumlu bir dönüş alacağı bilinmiyor ancak ALDA’nın bugün bize sunduklarından çok gelecekte neler sunabileceği bile hukuk sektörünü heyecanlandırmaya yetmiş gibi görünüyor.
Kaynak: Tech Xplore
