Sosyal medya platformlarında siyasi,ekonomik ve kültürel tartışmalara neden olan manipülatif paylaşımlar hiç olmadığı kadar tartışılıyor. Hatalı ve eksik bilgilendirmeden doğan bilgi kirliliği, kitlelerin doğru haberciliğe ulaşmasını engelliyor. Televizyon ve gazete gibi geçmişi olan yayın organlarında kontrol mekanizması sayesinde nispeten daha az bilgi kirliliği oluşuyor ancak yanlı habercilik kavramının yıllar içinde toplumun hafızasına yerleşmesiyle, kitlelerin her türlü medya organına ilgisi ve güveni azaldı. Teyit.org isimli oluşum, tam da bu sebeplerden bilgi kirliliğini ortadan kaldırmak, işin aslını astarını araştırarak yayın ilkelerini korumayı hedefleyen bir ekip.
“teyit.org yaygın bilinen yanlışlardan, sosyal medyanın gündemine oturan şüpheli bilgilere, medyanın gündeme getirdiği iddialardan, şehir efsanelerine birçok alanda doğrulama yaparak internet kullanıcılarının doğru bilgiye ulaşmasını sağlamak için çalışıyor.”
İçlerinde en popüler olanı Teyit.org, ancak benzer şekilde oldukça değerli işler ortaya koyan benzer birçok ekip var. Bunlar:
Doğru habere ulaşmak isteyen kimseler için, tarafsızlığına güvenilen, alanında uzman kişilerin yorum ve tavsiyeleri en etkili kaynaklar haline geldi. Bunun bilincinde olan Facebook AR-GE ekibi NPE Team, yeni bir proje geliştirdi. Kullanıcıların soru önerme ve anket cevaplama imkanı bulacağı bir uygulama olan Forecast, bir bakıma ilgi gören ve merak edilen konu başlıkları hakkında toplu bir kamuoyu araştırması, bir diğer deyişle de topluluk destekli fact-checking (gerçek kontrolü) platformu olacak.
Şu ana kadar NPE Team çalışanları içinde deneme aşamasında olan uygulama yavaş yavaş hayata geçecek. Başlangıçta, COVID-19 pandemisinin yarattığı belirsizlik ortamında doğru sorulara doğru cevaplar sunabilmek adına, alanında uzman akademisyenler, sağlık çalışanları ve araştırmacılar davet edilecek.
Bu noktada önemli bir detaydan bahsetmek gerek, her ne kadar katılımcılar alanında uzman kişiler olacaksa da, pandemi sürecinin toplumun fiziksel ve ruhsal sağlığı üzerindeki etkisi göz önünde bulundurulduğunda, kritik soruların cevabını bir ankete indirgemek çok da doğru değil. Buradan çıkacak sonuçları, dayanağı sağlam tahminler olarak nitelendirmek en doğrusu olacaktır.
Yalnızca pandemi sürecini kapsayan konu başlıkları olmayacak elbette, örneğin şu ana kadar deneme aşamasında iken çalışanların oluşturduğu ve tahminde bulunduğu konu başlıklarından birkaç örnek şöyle:
- “Amerika’da Başkanlık Seçimi Ertelenecek mi?”
- “2020 ABD Başkanlık Seçimini Kim Kazanacak?”
- “AMC Tiyatroları Bu Yıl İflas Açıklayacak mı?”
- “iPhone 12 Ne Zaman Satışa Sunulacak?”
- “Haziran Ayı Sonunda İşsizlik Oranları Büyük Buhran Döneminden Daha Yüksek Olacak mı?”
Yukarıdaki örneklerde yer alan anketler gibi yeni eklenecek olanlar da, tahminde bulunulan zaman periyodu sona erdiğinde kendiliğinden kapanacak. ABD Başkanlık seçimleri için Kasım ayı, işsizlik oranlarının sonucu için ise Haziran ayı belirleyici olacak.
Anketlerin güncel takibi Forecast uygulaması üzerinden yapılabilecek ancak soru önerileri ve verilen cevabın gerekçelendirilmesini içeren yorumlar önce bir editör filtresinden geçecek. Yayınlandığında ise kullanıcı bilgilendirilecek.
Anketlerin analizini kolaylaştıracak sade, okuması kolay grafik ve tabloların da yer alacağı uygulama, Google Trends ile gündemin nabzını tutan meraklı araştırmacılara yeni bir kaynak sağlayacak gibi duruyor.
Bu uygulama şu an için Amerika ve Kanada’dan uzmanların katılımına açık, soru ve cevaplar ise site üzerinden görülebiliyor.
Uzun vadede olumsuz bir sonuç doğurabilir mi?
Sosyal medya, siyasi kampanyaların en önemli veri kaynağı ve hedef kitle erişim seçeneği haline geldi demiştik. Twitter’ın siyasi propaganda reklamlarını engelleyeceğini duyurduğunu da hatırlarsınız. Durum böyleyken, kişisel verilerin güvenliği konusunda tüm dünyanın güvensiz olduğu Facebook tarafından böyle bir platform geliştiriliyor olması, kafamda soru işaretleri yaratıyor. Dijital ayak izlerimizi takip ederek hakkımızda oluşturulan kişilik ve tercih analizleri, şirketler için harika bir pazarlama verisi sağlıyor ancak iş siyasi tercihler ve kamusal konulardaki görüşlere geldiğinde bu izler endişe verici bir hâl alabilir.
Kaynak: Tech Crunch
