Pek çok teknoloji olumlu anlamda hayatımızı etkilerken, tüm yeniliklerin iyi bir şey olmadığı da su götürmez bir gerçek. Örneğin sosyal medya ve akıllı telefonların yükselişinin hayatlarımızı olumsuz yönde etkilediği gün gibi ortada. Hepimizin gün geçtikçe daha doyumsuz ve her zamankinden daha fazla yetersiz hissetmesine neden oluyor. Ancak, söylendiği gibi, çoğumuz muhtemelen ‘büyük inovasyon akımı’nın buna karşı koymak yerine devam etmesine izin vermenin daha iyi olacağı konusunda hemfikiriz.
Tıpkı Sanayi Devrimi’nin bazı eski işleri yok etmesi, sonrasında yeni fırsatlar ortaya çıkarması gibi modern dünyaya yol açan yıkıcı yenilikler de bu temele dayanıyor. Şu anda, gelecekte yaşama şeklimizi değiştirecek çok ilginç teknolojiler var. Bu teknolojilere ek olarak, teknoloji uzmanları dünyayı sonsuza dek değiştirecek başka kritik teknolojiler olduğuna da inanıyor. Bu tür birbirleriyle bağlı teknolojiler hayatlarımızı kolaylaştıracak ve bizleri kimine göre memnun kimine göre mutsuz kılacak. Gelecekteki nesiller bununla nasıl başa çıkacaklarını tahmin ediyor. Belki de insanın makine ile birleşmesi gerekebilir, göreceğiz.
Peki dünyayı en çok hangi teknoloji değiştirdi? Bu cevaplaması inanılmaz derecede zor bir soru. Aynı zamanda, tamamen herhangi bir zamanda insanlık için neyin en önemli olduğu fikrine bağlı. Örneğin savaş zamanlarında, atom bombası gibi güya barışı hızlandıran yeniliklerin tüm zamanların en önemlisi olduğu söylenebilir. Ne de olsa, birçok kişi nükleer yayılmanın dünyayı daha güvenli bir yer haline getirdiğine inanıyor! Kadınlar için doğum kontrolü, mikrodalga fırın gibi yenilikler ve bir dizi diğer evsel ve iş gücü tasarrufu sağlayan teknolojiler, yalnızca 70 yıl önce icat edildiğinden beri yaşamımızı önemli ölçüde kolaylaştırdı.
Ancak evrensel olarak üzerinde anlaşmaya varılmış çok az sayıda teknoloji var. Bunlar tekerlek, barut, pusula, su çarkı, matbaa, aşı, buhar motoru, beton, elektrik, bilgisayar, internet ve daha niceleri, ancak bunlarla da sınırlı değil ve olmaması gerekiyor. Geçmişin birçok büyük buluşu uzay uçuşu ile karşılaştırıldığında çok düşük teknolojili. İşte dünyayı değiştirebilen düşük teknolojili icatların bazılarını inceleyelim:
1. Ünlü kurmalı radyo, Afrika’da AIDS’le mücadeleye yardımcı oldu
1991 yılında, bir İngiliz mucit olan Trevor Bayliss, harici bir elektrik kaynağı veya pil gerektirmeyen yenilikçi bir radyo tasarladı. Ünlü kurmalı radyosu, modern zamanlardaki en büyük yanal düşünce örneklerinden biri. Adından da anlaşılacağı gibi, telsizine elektrik göndermek için enerji depolayan bir yay tarafından destekleniyor ve enerjiyi birkaç saat muhafaza etmeyi mümkün kılıyor. Alternatif olarak, jeneratör dahili bir bataryayı şarj edebiliyor. Trevor, AIDS ile ilgili Afrikalı insanları bilgilendirmek ve farkındalık yaratmak için bilgilerini iletme ihtiyacına yanıt olarak bu radyoyu geliştirdi.
2. Ucuz sulama için daha iyi ürünler
Tarım, insanlığın en büyük icatlarından biri, ancak güvenilir sulama kaynağı olmadan bizler için için büyük bir tehlike. Sulama dünyanın birçok yerinde tatlı su kaynaklarıyla yapılıyor. Damla sulama gibi bazı yeni yenilikler bunu önemli ölçüde azaltabilir ancak yine de teknik olarak önemli bir yatırım yapılması ve çalışması için elektrik gücü gerekiyor. Geliştirilen düşük basınçlı, güneş enerjili damla sulama sistemleri geleneksel damla sulamaların tüm faydalarına sahip olmakla birlikte çok daha ucuz.
3. Basit su filtreleri binlerce can kurtaracak
Temiz, içilebilir su yaşamımız için hayati bir öneme sahip. Dünyada pek çok doğal kaynak varken, gezegenimizde milyonlarca insanı etkileyen, güvenli içme suyuna erişimi olmayan birçok alan var. Suyu filtrelemek ve temizlemek için ileri teknoloji yöntemler uzun süredir var ancak güvenli suya ihtiyaç duyulan, hayati önem taşıyan yerlerde tam anlamıyla uygulanabilir değil. Ucuz, basit ve etkili bir su filtresi dünyadaki milyonlarca insanın hayatını değiştirebilecek.
4. “Hippo-Roller” büyük bir sorun için düşük teknolojili bir çözüm
Bugün bile milyonlarca insan içme, yemek pişirme ve yıkama gibi faaliyetleri gerçekleştirebilme adına suya ulaşmak için hâlâ kilometrelerce yol yürümek zorunda. Geleneksel olarak bu su taşıma işlemi kovalar veya diğer aletler kullanılarak gerçekleştiriliyor ve bu oldukça zahmetli bir iş. “Hippo Roller” olarak adlandırılan inanılmaz derecede düşük teknolojili; yana çevrilebilen ve basitçe yuvarlanabilen plastik bir varil insanları yaşadıkları bu zahmetten kurtarıyor. Takılabilir bir tutmaçla birlikte engebeli arazide dahi kolayca taşınabiliyor. Kitlesel olarak üretilirse, bu kelimenin tam anlamıyla dünyadaki milyonlarca insanın hayatını değiştirebilir.
5. Kâğıt mikroskopları sağlıkta devrim yaratabilir
Mikroskoplar, dünyadaki pek çok bulaşıcı hastalığı teşhis ettiğinden tıp uzmanları için oldukça değerli bir araç. Ancak çoğu geleneksel olan bu mikroskoplar pek de pratik değil. Çünkü oldukça ağır, pahalı ve çok fazla bakım istiyor. Ancak, geliştirilen yeni bir kağıt mikroskobu formu var. “Foldscopes” olarak adlandırılan bu mikroskop tüm temel öğelerini katlanabilir bir kâğıt parçası üzerinde barındırıyor. Farklı hastalıklar için bile optimize edilebilir ve daha az maliyetli olabilir. Kâğıt mikroskoplar, dünyanın uzak bölgelerinde dahi sağlık hizmetleri için devrim yaratabilir.
6. Elektrik kullanmayan soğutma
Soğutma insanlık tarihinin en önemli ihtiyaçlarından biri ancak tipik olarak, en azından bugün, bunun için yüksek teknolojili, elektrikle çalışan buzdolapları var ancak elektrik olmayan ve halkın satın alma gücü olmadığı ekonomilerde işe yaramaz bir hale geliyor. Mohammed Bah Abba, bu soruna düşük teknolojili bir çözüm tasarlayarak birçok insanın hayatını iyileştirdi. Mohammed, arasında ıslak kum bulunan ve başka bir ıslak bezle örtülmüş iki kap tasarlayarak buharlaşma / soğutma adı verilen bir teknik geliştirmiş. Bu tekniğe dayanarak, kap, ortam sıcaklıklarından 15-20 derece santigrat derecenin altındaki yiyecekleri bile soğutabiliyor. Mohammed bu inovasyonu için 100.000$ değerindeki Rolex Ödülü’nü kazanmayı da başarmış.
7. Berkeley-Darfur Sobası ile daha az yakıt kullanımı
Ormansızlaşma dünyanın birçok bölgesinde büyük bir sorun. Yakıt için odun yakmanın aynı zamanda birçok insan için büyük bir sağlık tehlikesi olduğu biliniyor. Daha iyi tasarlanmış sobalar, dünyadaki milyonlarca insanın daha az yakıt kullanmasına ve uzun vadede daha sağlıklı kalmasına yardımcı olabilecek bir çözüm. Çağdaş tasarımlara kıyasla odun yakıtının sadece yarısını kullanan Berkeley-Darfur Sobası kullanıcıların aynı miktarda yiyecek pişirmesini ve aynı zamanda zararlı parçacık maddelere daha az maruz kalmasını sağlıyor.
Teknolojik gelişmeler, dünyamızı değiştirdi ve değiştirmeye devam ediyor. Dünyayı değiştirmek için yüksek teknolojilerin olması gerekmiyor. Sadece inandığınız bir düşünce yeterli! Ve yine dünyayı değiştirmek için tüm yeniliklerin karmaşık olması gerekmiyor. Aslında, tüm zamanların en büyük icatlarının çoğu çok basitti. Tekerlekten vida gibi temel mekanik bileşenlere kadar düşük teknolojili icatlar, insani gelişme için hesaplanamaz bir öneme sahipti. Bunların buzdağının sadece görünen kısmı olduğunu söyleyebiliriz.
Kaynak: interestingengineering
