Çocuklardan belki de öğrenmemiz gereken en önemli detay, her şeyi öğrenmeye son derece istekli ve o bilgiyi alırken bir o kadar da ön yargısız olmalarıdır. Henüz monoton bir yaşam biçiminin verdiği yorgunluğa sahip değildirler.
Her şeyi merak edip her detayı sorarlar, bazen Batman’in pelerinin çalışma sistemine dair tahmin yürütürken bulabilirsiniz kendinizi bazen ise sizin kurduğunuz metaforu sizin bile şaşıracağınız bir seviyeye taşıyabilirler. Ancak bazen bu meraklı sorulara ‘o monotom yaşam biçimlerimizin’ bizi alıştırdığı şekilde, çocukların anlamayacağını da düşünerek kısa cevaplar veririz.
Marka iletişim ve etkileşim tasarımı uzmanı olan Dean Vipond’dan 4 ve 5 yaşındaki çocuklarla dolu bir sınıfta Grafik Tasarım mesleğini anlatması istenmiş. Vipond, okuyucuları için çocuklarla yaşadığı bu doyumsuz tecrübeyi kaleme almış.
Daha önce BBC, Channel 4 gibi kanallarda konuk olarak yer alsa da çocuklar konusunda tecrübesiz olan Dean Vipond başta biraz endişelenmiş ancak sonrasında çocuklara uygun bir iletişim biçimi geliştirmeye karar vererek önce tasarım nedir anlatmaya başlamış.
“Design is about making something easy to use, or easy to understand.”
Tasarım bir şeyin kullanılmasını veya anlaşılmasını kolaylaştırmakla ilgilidir.
“Farklı tasarımcılar vardır: bina tasarımcıları (Odaların ne kadar büyük olacağına ve kapılarla pencerelerin nerede olacağına karar veren), kitap tasarımcıları (Okuduğunuz kitabı eğlenceli ve ilginç hale getiren), oyun tasarımcıları (Angry Birds’ü nasıl eğlenceli hale getirileceğine ve butonların nereye konulacağına karar veren) ve mobilya tasarımcıları (Sandalyelerin boyutuna ve nasıl daha rahat olacağına karar veren)” şeklinde açıklamada bulunan tasarımcı, önce çocukların tasarım ile üretim arasındaki farkı anlamalarını sağlamış ve aslında tasarım olayının grafik özelinde bir şey olmadığını benimsetmeye çalışmış.
Bu örneklerden sonra sağlamasını yapmak için “Evet/Hayır” aktivitesi gerçekleştirilmiş ve çocuklardan söylenen kelimelerden hangisinin tasarım ürünü olduğunu hangisinin olmadığını söylemeleri istenmiş. İşte cevaplar
-Gölet (“Haaaaayır”)
-Kitap (“Eveeeet”)
-Sincap (“Haaaayır”)
-Araba (“Eveeeet”)
Çocukların tasarımın ne olduğunu anladıkları kanısına varan eğitmen grafik tasarımın ne olduğunu anlatmak için ise “Ben; renkleri, harfleri ve görselleri insanların anlamasına yardımcı olması için kullanırım” cümlesini kurmuş. Tasarımcı, yazısında tüm bir kariyer boyunca bu kadar basit bir sloganı daha önce oluşturamadığından hatta şimdi bunu kartvizitine koyabileceğinden de bahsetmiş. Çocuğun gücü adına!
Sonrasında çocuklardan hangisinin soğuk suyu hangisinin sıcak suyu temsil ettiğini cevaplamaları istenmiş. Bir çocuğun “kırmızı” demesinden sonra neden kırmızının sıcağı temsil ettiği sorusuna ise
“Ateş”
“Güneş”
“Lav” gibi cevaplar vermiş çocuklar.
Soğuk için ise “buz” cevabı yeterli görülmüş.
“İki çocuk babasıyım, çocukların oturduğu yerde fazla oturmayacağını bildiğim için bir aktivite yapmanın zamanı gelmişti. Partnerim (Bir ilköğretim okulu öğretmeni) küçük renk örnekleri hazırladı ve çocukların cevaplarına göre seçmesi üzere dağıttı”
-Geceyi hatırlatan bir renk seç
-Meyveyi hatırlatan bir renk seç
-Gruffalo’yu hatırlatan bir renk seç
Son soru önemliydi. Çocukların birçoğu kahverengi seçerken bir kısmı sarı (gözlerinden dolayı), bir kısmı siyah (dilinden dolayı), bir kısmı ise mor (dikenlerinden dolayı) seçti. Bu çocuklara ‘tasarımın birden çok cevabı olduğunu’ ve renklerin ‘şeyleri’ nasıl temsil edebildiğini gösterdi.
Sonrasında bir başka aktivite için renklendirilmek üzere bazı kelimeler verilen çocuklar “kızgın” kelimesini kırmızı, “tatlı” kelimesini açık renkler ve “çim” kelimesini yeşil renkle doldurarak tekrar olayı anladıklarını kanıtladılar. “Neden bu rengi seçtin” sorusuna verilen cevaplardan biri olan “Çünkü seviyorum” cümlesi de doğru cevap olarak kabul edildi.
Tipografi
Renk olayı halledildikten sonra sıra kelimelere geldi. Çocuklara bir “DUR” göstergesi gösterildi ve daha iyi olması için kelimeye neler yapılabileceği soruldu. Çocuklardan gelen “Daha büyük yaz” cevabı sonrasında göstergedeki kelimenin daha büyük hali gösterildi ve “böyle güzel” ortak kanısına varıldı. Çünkü bu şekilde kelime daha önemli ve daha uzaktan görülebilir bir şekil almıştı.
Sonrasında da biraz harfler ve kelimelerle hikaye nasıl anlatılır. Charlie & Lola kitabı hakkında kısa bir sohbetten sonra hikayeyi daha ilginç, yazıyı daha hissiyatlı hale getirmenin yolunu göstermek için kısa bir cümle kuruldu ve hep beraber yüksek sesle okundu: “I met a big dog (Büyük bir köpek ile tanıştım)”
Sonra aynı cümle bu şekilde tekrar gösterildi.
Puntoyu büyütmek cümleye nasıl bir heyecan kattı gördünüz mü? Cümleyi öncekine göre daha farklı okumanızı sağladı ve köpeğin ne kadar büyük olduğu konusunda düşünmeye itti.
Ayrıca bir kelimenin bir şeyleri daha güzel anlatmasını sağlamak için aşağıdaki örnek de çocuklara gösterildi.
Kelime her güncellediğinde çocuklar, yeni kelimenin eskisine göre daha “hızlı” hissettirdiğini kabul etti.
Çalışma sonrasında Dean Vipond mesleğiyle yüzleşmenin zorluğunu ve keyfini aynı anda yaşamış hatta çalışmanın ardından bir hafta geçtikten sonra öğretmenden gelen geri bildirime göre çocukların çoğu gerçekten olayı anlamıştı.
Çeviri kaynağı: Medium | Dean Vipond
