Facebook, 18 yaş altı yüz binlerce kullanıcının kumar ve alkole ilgi duyduğunu belirtiyor. Reklam araçlarının gösterdiği sayı oldukça çarpıcı, verilere göre 740 bin çocuk kumara, 940 bin civarı çocuk ise alkollü içeceklere ilgi duyuyor. Peki bu ilgi nasıl tespit ediliyor? İlgi alanları, Facebook algoritmaları tarafından kullanıcıların sosyal ağdaki hareketleri, beğenileri, paylaşımları değerlendirilerek otomatik üretiliyor.
Kullanıcılarla eşleştirilen bu ilgi alanları sayesinde, reklam verenler hedef kitlelerine kolaylıkla ulaşabilir ve sonuç alabilir. Bir Facebook çalışanının aktardığına göre kumar faaliyetlerine karşı çalışan organizasyonlar, kumar ilgisi tespit edilen çocuklara ulaşıp, destek ve yardım sağlayabiliyor. Bu iyi bir örnek elbette, ancak olumsuz sonuçlar da göz ardı edilemeyecek boyutta. Her ne kadar Facebook alkollü ürünler ve kumar oyunları hakkındaki reklamların 18 yaş altı kullanıcılara ulaşmasına izin vermediğini söylese de, bu pek de mümkün olmuyor. Örneğin, ücretli sürpriz kutuları (loot box) içeren oyunların geliştiricileri Facebook’un kurallarını ihlal etmeden oyunların reklamını yapabilir. Ancak bu ‘kutu’ ların ücretli olarak sunulması ve şans eseri içinden bir eşya çıkıyor olması, birçok otoriteye göre kumar kapsamına giriyor.
Facebook’un bu sorunlar karşısında şu an sunduğu başlıca çözüm, otomatik inceleme ile reklam politikalarını ihlal eden durumları tespit etmek. Ancak bu da yeterli değil, çünkü bu yöntem reklam yayınlanmadan önce herhangi bir ihlal olduğunu tespit etme garantisi veremiyor.
İmaj yönetiminde pek de başarılı olmayan Facebook, kullanıcılara otomatik kategorizasyon yapılmasına karşı eleştirilerle ilk kez karşılaşmıyor. Avrupa Birliği Genel Veri Koruma Regülasyonu uyarınca din, cinsel yönelim ve siyasi görüşlerin hassas bilgi kabul edilmesine rağmen 2018 yılında, Facebook’un eşcinsellik, İslam veya liberalizm gibi anahtar kelimeler ile kullanıcıları hedef kitlelere ayırdığı ortaya çıktı. Aynı zamanda, algoritma 65 bine yakın Rus kullanıcıyı ‘vatan haini’ olarak işaretledi.
Tepki ve endişeler artarken, Facebook’un reklam verenlere maksimum veri sunma stratejisi daha birçok tartışmaya yol açacak gibi gözüküyor.
Kaynak: The Guardian
