Geçtiğimiz yılın başında Başkan Trump yapay zekâ için ulusal bir strateji oluşturmak amacıyla “American AI Initiative (Amerikan Yapay Zekâ Girişimi) adını verdikleri bir hareket başlatmıştı. Amerika’nın yapay zekâ alanındaki çalışmalarda liderliğini sürdürme çabasıyla yaptığı bu girişim doğrultusunda Beyaz Saray özel sektöre AI konusunda yeni düzenlemeler önerirken, devlet kurumları için 10 ilke yayınladı.
Beyaz Saray Bilim ve Teknoloji Politikası Ofisi (OSTP) tarafından yayınlanan bu ilkelerin üç temel hedefi var. Bunlardan ilki halkın katılımını sağlamak ve ilgisini çekmek, ikincisi aşırı erişimi sınırlamak ve üçüncüsü, yani en en önemli hedef ise adil, şeffaf, güvenilir bir yapay zekâ ortamı yaratmak. ABD baş teknoloji yardımcısı Lynne Parker ilkelerin geniş kapsamlı tanındığını, bu sayede her ajansın kendi sektörüne göre daha spesifik düzenlemeler yapabilmesinin mümkün olacağını söyledi.
MIT’de Teknoloji, Ekonomi ve Ulusal Güvenlik Projesi direktörü R. David Edelman, OSTP’nin düzenleyici bir elek yaratmaya çalıştığını, böyle bir sürecin AI politikalarına bir miktar kalite kontrol inşa etmek için çok makul bir girişim gibi göründüğünü düşündüğünü dile getirdi.
OSTP’nin yayınladığı 10 ilke ise şöyle:
1. Halkın yapay zekaya güveni: Amerikan hükümeti güvenilir, sağlam ve akıllarda soru işareti bırakmayacak AI uygulamalarını teşvik etmelidir.
2. Halkın katılımı: Halk kural koyma ve uygulama sürecinin tüm aşamalarında geri bildirim sağlama şansına sahip olmalıdır.
3. Bilimsel bütünlük ve bilgi kalitesi: Tüm kararlar bilime dayanmalıdır.
4. Risk değerlendirmesi ve yönetimi: Kurumlar çalışma sürecinde hangi risklerin kabul edilebilir ve kabul edilemez olduğuna karar vermelidir.
5. Avantajlar ve maliyetler: Kurumlar önerilen tüm düzenlemelerin ve uygulamaların toplumsal etkilerini tartmalıdır.
6. Esneklik: Yapılacak tüm düzenleme ve uygulamalar AI ile ilgili hızlı değişikliklere ve gelişmelere uyum sağlayabilmelidir.
7. Adalet ve ayrımcılık yapmama: Kurumlar AI sistemlerinin ayrımcılık yapmadığından emin olmalıdır.
8. İfşa ve şeffaflık: Halk yapay zekaya ancak ne zaman ve nasıl kullanıldığını biliyorsa güvenir.
9. Emniyet ve güvenlik: Kurumlar AI sistemleri tarafından kullanılan tüm verileri güvenli bir şekilde saklamalıdır.
10. Kurumlar arası koordinasyon: Kurumlar AI ile ilgili politikalarda tutarlı ve öngörülebilir olmak için birbirleriyle bağlantıda olmalıdır.
Birleşik Devletler Teknoloji Sorumlusu Micheal Kratsios, “ABD yapay zekâ düzenleme ilkeleri resmi rehberlik sağlar ve girişimcilerin kafasındaki hükûmetlerinin yapay zekâ teknolojilerine nasıl yaklaştıklarına dair olan belirsizliği azaltır.” şeklinde bir açıklama yaptı. Ayrıca bunun inovasyonu arttıracağını da ekleyerek, ABD’nin teknolojinin geleceğini küresel olarak şekillendirmesine ve otoriter rejimlerin etkilerine karşı koymasına da yardımcı olacağını söyledi.
Edelman ise “Beyaz Saray’ın güvenilir yapay zekâyı bir hedef olarak göstermesi çok önemli. Kurumlara önemli bir mesaj veriliyor.” dedi. Eğer bu ilkeler gerçekten dikkate alınırsa kurumları teknik uzmanlığa sahip daha fazla eleman istihdam etmeye, aynı zamanda güvenilir bir yapay zekâ için tanım ve standartlar oluşturmaya teşvik edecektir.
Beyaz Saray yaklaşık iki sene önce ulusal bir yapay zekâ stratejisi oluşturmak gibi bir niyetlerinin olmadığını söylemişti. Bu gelişme kayda değer bir u dönüşü anlamına geliyor. Yönetim hükûmet müdahalesinin en aza indirgenmesinin teknolojinin gelişmesine yardımcı olacağını savunmuştu. Ancak dünyada özellikle Çin’de hükûmetinin yapay zekâ ile ilgili çalışmalarının artması, Amerikan hükûmetini de bu konuda bir şeyler yapmaya itmiş olabilir.
Kaynak: Technology Review