İngiltere’deki multidisipliner bir araştırma ekibi ‘Geçmişten Sesler’ projesi kapsamında, yaklaşık 3.000 yıl önce mumyalanmış bir bireyin sesini, Bilgisayarlı Tomografi (BT) taramasından geçirdi. Taramadan sonra mevcut vokal kanalının ölçümlerine dayanarak 3B bir vokal kanalı, yani ses oluşturdular.
Bireyin ses yolunun kesin boyutları kendine özgü bir ses üretir. Sistem boyutları bilimsel olarak oluşturulabilirse, vokal sesler elektronik gırtlak ses kaynağı ve 3 boyutlu basılmış vokal kanalı kullanılarak sentezlenebilir. Kesin bir vokal sesin restorasyonu yumuşak dokuların mükemmel şekilde korunmasını gerektirdiğinden, kalıntıları sadece iskelet olan bireyler için bu imkansızdır. Yumuşak dokunun hayatta kaldığı yerlerde bile, örneğin mumyalanmış kalıntılarda, vokal kanalı eksik veya bozuk olabilir. Süreç, ancak ‘yumuşak’ ses yolu akustik çıkışı bilimsel olarak sentezlenen Mısırlı rahip Nesyamun’nın 3.000 yıllık mumyalanmış gövdesinde olduğu gibi, ilgili yumuşak doku makul derecede sağlam olduğunda mümkündür. Bu akustik çıktı, mevcut ses yolu şekli için geçerlilik kazanıyor. Bunu yapmak için, dilin ilgili ses yolu eklemleri, fonetikleri ve zamanlama kalıpları hakkında bilgi gerekiyor.
Mısırlı Nesyamun’un sesi 3D Yazıcı ile Bize Ulaştı
Mısırlı Nesyamun 3000 yıl önce firavun Ramses’in saltanatı sırasında, Thebes’teki Karnak eyalet tapınağında yazar ve rahipti. Sesi, ritüel görevlerinin önemli bir parçasıydı. Tabut yazıtlarından elde edilen metinlere göre Nesyamun, ruhunun sonsuz yaşama kavuştuğunu, özgürce hareket edebildiğini ve tanrıları çalışma hayatında olduğu gibi görebildiğini, bu nedenle, ölümünden sonra geride kalanlarla konuşabilme isteğini dile getirmiş.
Mumyalanmış vücudunun ‘Geçmişten Sesler’ projesi için mükemmel olması ile bu metinler birleştiğinde, Nesyamun konu için ideal hale gelmiş.
Nesyamun’un mumyalanmış gövdesi Leeds Şehir Müzesi’nden Leeds Genel Revirinde bulunan Bilgisayarlı Tomografi (BT) Tarama Departmanına transfer edildi. Tarama odasına girdikten sonra CT tarayıcısının kanepesine aktarıldı. Sırtüstü pozisyonda kanepeye yerleştirildikten sonra CT taraması yapıldı. Vokal kanalının görselleştirilmesini iyileştirmek için görüntüler yapılandırılmış bir görüş alanı kullanılarak yeniden oluşturuldu. Tüm görüntü setleri daha fazla manipülasyon ve işleme için sıkıştırılmamış DICOM formatında dışa aktarıldı.
Ekip, gırtlak ve dudaklar arasındaki hava yolunu görüntülemek için insan dokularının üç boyutlu bir yapısal sunumunun gözlenmesine izin veren 3 boyutlu baskı işlemini kullandı. Ortaya çıkan hava yolu hacmi, Nesyamun’ın ses yolunun içini temsil ediyor.
Bu yenilikçi disiplinlerarası iş birliği, yumuşak dokuların korunması, dijital tarama ve 3 boyutlu baskıdaki yeni gelişmeler sayesinde uzun zamandır ölmüş birinin ses yolu çıkışını duymak için eşsiz bir fırsat yaratıyor. Bu yaklaşımın miras yönetimi/müze sergisi üzerinde geniş etkileri olsa da, eski Mısırlıların ‘ölüleri yaşatmak’ temel inancına uyuyor. Nesyamun’un sonsuza dek yaşamak için sesini öbür dünyada duyma arzusu göz önüne alındığında, vokal fonksiyonunun sentezi yoluyla inançlarının yerine getirilmesi, eski Mısır ile bir vokal kanalından bir ses dinleyerek doğrudan iletişim kurmamızı sağlayabilir.
Kaynak: nature
